O Scenie Społecznej
Każdego dnia Przeglądu wykłady / spotkania / debaty / warsztaty
wstęp wolny
Zespół fundacji Art Transparent na 22. edycję Przeglądu Sztuki SURVIVAL zaprasza na osiedle Brochów, dokąd z Dworca Wrocław-Główny można w kilka minut wygodnie dotrzeć pociągiem lub z samego centrum miasta – specjalnymi autobusami miejskimi. Oprócz serca tego festiwalu, jakim jest wystawa sztuki współczesnej, zaplanowano serię wydarzeń w ramach Sceny Społecznej, która ogniskuje się wokół współczesnych problemów społecznych, cywilizacyjnych, a także opowiada o historii i kulturze Brochowa.
Poznaj Brochów
Do zapoznania się z historią Brochowa osoby organizatorskie zachęcają poprzez spacer historyczny, który poprowadzi Zbigniew Kuriata z Towarzystwa Przyjaciół Brochowa. Na wydarzenie, które odbędzie się w niedzielę 23 czerwca o godzinie 17:00, może wybrać się każda osoba i nie są wymagane wcześniejsze zapisy. Wrocławianie nie bez kozery szczególną uwagę przywiązują do wód. Nie dziwi więc, że ten aspekt osiedla ujęto w programie. Profesor Wojciech Browarny z Zespołem poprowadzi wykład i otwartą dyskusję o Brochówce, strudze płynącej przez Brochów i okolicę. Grupa zaprezentuje też materiały (foto)graficzne. Tematem tego spotkania jest znaczenie Brochówki dla podtrzymywania pamięci miejsca, integrowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego oraz społecznego wytwarzania lokalności.
Wykład przedstawi (cząstkowo) wyniki badań prowadzonych przez zespół Pracowni Badań Regionalnych Uniwersytetu Wrocławskiego w ramach realizacji projektu naukowo-edukacyjnego „Prze-Wodnik dolnośląski. Wody regionu jako miejsca pamięci i dziedzictwo przyrodniczo-kulturowe” (2024). Na spotkanie „Brochów_ka. Miejsca pamięci, dziedzictwo przyrodniczo-kulturowe i produkcja lokalności” Art Transparent zaprasza we wtorek 25 czerwca o godzinie 18:00. Przez cały czas trwania Przeglądu będzie też można skorzystać z audio spaceru historycznego po najciekawszych punktach osiedla. Wysłuchamy opowieści o tym, jak budowa ogromnego węzła kolejowego na Brochowie pod koniec XIX wieku wpłynęła na kształt tej przestrzeni i losy jej mieszkańców. Aby skorzystać ze spaceru, wystarczy zeskanować kod QR w infopunkcie (lub wejść na stronę i postępować wg instrukcji), a następnie ruszyć w drogę.
Praca artystyczna dla Brochowian
Fundacja Art Transparent nie tylko od 2003 roku organizuje Przegląd Sztuki SURVIVAL, ale też inicjuje i uczestniczy w licznych projektach artystycznych, również międzynarodowych. Część jednego z nich – DemArt, Democratising art commissioning by involving local communities (Demokratyzacja praktyk zamawiania sztuki poprzez włączanie lokalnych społeczności) – wpisano w program Sceny Społecznej. Mieszkańcy Brochowa wybiorą jedną z prac artystycznych, która zostanie zrealizowana specjalnie dla nich. Projekt realizowany jest w ramach programu Kreatywna Europa.
Wśród proponowanych realizacji artystycznych jest mural „Cztery pory bloku”, który zaproponował Filip Skont Niziołek – wrocławianin tworzący graffiti, murale, obrazy, portrety ścienne, dla którego w sztuce najważniejszy jest człowiek i jego życie. Skont proponuje stworzenie muralu na Brochowie inspirowanego historiami mieszkanek i mieszkańców osiedla. Na muralu pojawiłyby się portrety osób, które poznał. Całość opiera się na zagłębianiu w społeczeństwo Brochowa, poprzez bycie i rozmowy z ludźmi.
Absolwentka ASP im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu, a zarazem doktorantka w Szkole Doktorskiej Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, Jagoda Dobecka, zaproponowała stworzenie książki kucharskiej „Brochowska książka komfortu”. Przeplatałaby ona różnorodne brochowskie tradycje kulinarne, by uchwycić i ocalić wielość obecnych tu zwyczajów związanych z jedzeniem. Autorka będzie rozmawiać z mieszkańcami i mieszkankami o daniach, które dają im radość i poczucie bezpieczeństwa. Planowane są spotkania warsztatowe, podczas których uczestnicy podzielą się swoimi definicjami komfortu i potrawami z nim związanymi. Przepisy na te dania zostaną zapisane w dowolnej formie, a następnie społeczność brochowska będzie wspólnie przyrządzać i degustować dania podczas spotkania przy stole. Wspólne gotowanie, będące jednocześnie procesem negocjacji, spotkaniem towarzyskim i fizycznym wysiłkiem, poruszy kwestię pracy związanej z komfortem. Projekt ma na celu nie tylko odkrycie kulinarnych skarbów Brochowa, ale również stworzenie przestrzeni do wymiany doświadczeń i budowania więzi między ludźmi z różnych środowisk.
Romantyczno-artystyczny duet – Julia i Mikołaj Tkacz – stawia sobie za cel łączenie ludzi sztuką inkluzywną i społeczną. Wierzą w zabawę i sztukę porażki, działają w swoim tempie i na swoich zasadach (do czego też zachęcamy osoby uczestniczące). Tworzą w muzyce, komiksie, literaturze i malarstwie. Ich propozycją dla mieszkańców Brochowa jest miesiąc wypełniony warsztatami kreatywno-społecznymi, które podsumuje publikacja „Miasteczko Borchów”, archiwizująca współczesną historię Brochowa oraz piknik. Publikacja zostanie przygotowana w taki sposób, aby umożliwiała odtwarzanie projektu na innych osiedlach. Dodatkowo w ramach warsztatów powstanie nieoficjalne logo osiedla Brochów.
Osoby artystyczne opowiedzą szerzej o swoich projektach w sobotę 22 czerwca o godzinie 15:00. Będzie to okazja dla mieszkańców do poznania bliżej nie tylko samych koncepcji proponowanych działań, ale też ich osób autorskich. Następnie mieszkanki i mieszkańcy Brochowa wybiorą działanie, w którym chcą wziąć udział.
Tego samego dnia (22.06) o godzinie 18:00 na wykład „Jak opowiedzieć sztukę w social mediach?” zaprosi Tomasz Szymański, znany jako twórca kanału Solo Show poświęconego sztuce współczesnej, który za pomocą krótkich filmów na Instagramie i TikToku przybliża twórczość artystów i artystek wizualnych. Z wykształcenia filozof oraz księgowy. Zwolennik koncepcji, że sztuka współczesna jest dla wszystkich, tylko należy o niej odpowiednio opowiadać.
Solo Show w swoim wykładzie pokaże techniki i strategie, jak w obszarze promocji kultury docierać do szerszej publiczności. A uczestników i uczestniczki zaprosi do rozmowy o tym, jak można kształtować komunikaty dotyczące wydarzeń kulturalnych, aby były one atrakcyjne dla odbiorców i odbiorczyń, a jednocześnie oddawały idee twórców i twórczyń. Z drugiej strony zaprosi do przyjrzenia się reakcjom internetowej publiczności w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, jak działania w sieci przekładają się na faktyczne zainteresowanie projektami kulturalnymi.
O gniewie i sztuce w przestrzeni publicznej
Po wykładzie Tomasza Szymańskiego warto zostać w Klubie Festiwalowym 22. Przeglądu Sztuki SURVIVAL na dłużej. Kolejnym wydarzeniem – 22 czerwca, godzina 20:00 – będzie dyskusja o przestrzeni publicznej, przemocy i gniewie, którą fundacja Art Transparent postanowiła zainicjować po kwietniowej sytuacji hejterskiej. Rozmowę zmoderuje historyk myśli politycznej, dziennikarz i badacz ekstremizmów politycznych – Przemysław Witkowski. W dyskusji udział wezmą: redaktor naczelny Mint Magazine – prawdopodobnie najlepszego polskiego magazynu o kulturze – Aleksander Hudzik; artystka, kuratorka i producentka pochodząca z Australii, obecnie mieszkająca w Rydze, której praktyka łączy w sobie ciekawość z innowacją, by projektować nowe modele połączeń, współpracy i wzajemności między artystami i społecznościami, zarówno w przestrzeni granic, jak i form sztuki – Bek Berger; a także zajmujący się szeroko rozumianą partycypacją i kwestiami związanymi ze społeczeństwem obywatelskim, pracownik Urzędu Miejskiego Wrocławia – Bartłomiej Świerczewski; oraz pochodzący z Madrytu niezależny badacz, konsultant ds. sztuki i kultury w zakresie strategii, internacjonalizacji, rozwoju publiczności, rozwoju zawodowego i partycypacji dla różnych organizacji kulturalnych – Daniel Valtueña; i doktora nauk społecznych, dyrektorka fundacji Art Transparent, specjalistka w zakresie polityki zagranicznej i dyplomacji kulturalnej – Karolina Bieniek.
Projekty rezydencyjne Europa–Tanzania
Fundacja Art Transparent (Wrocław) i Nafasi Art Space (Dar es Salaam, Tanzania) – w ramach czteroletniego projektu „Deconfining” finansowanego przez Unię Europejską – zorganizowały rezydencje badawcze dla osób artystycznych z Polski i Afryki, specjalizujących się w sztuce wideo. Celem rezydencji jest wspieranie relacji między twórcami i praktykami sztuki i kultury w obu regionach. W niedzielę 23 czerwca od godziny 15:00 do 18:00 w Klubie Festiwalowym będzie można zapoznać się z projektami rezydencyjnymi.
Czeska osoba artystyczna Lindi Dedek, angażując badania artystyczne site-specific, skupia się na temacie drzewa Mpingo, wykorzystywanego między innymi do tworzenia rzeźb Makonde, czy w medycynie naturalnej. Można je spotkać pod inną nazwą – Dalbergia, czarnodrzew. Obecnie przez nadmierną eksploatację Dalbergia jest gatunkiem zagrożonym. Drzewo Mpingo staje się dla artystki punktem wyjścia do rozwijania nowych metodologii twórczych pozwalających uwzględnić ekologiczne i ekonomiczne perspektywy postkolonialne w sposób wrażliwy i krytyczny.
Pochodząca z Kenii Naitiemu Nyanjom będzie podążać za śladami tradycji i rytuałów, ujawniając, jak elementy takie jak taniec, muzyka, sztuka, jedzenie i symbolika przekraczają granice geograficzne. Zestawiając sceny z polskich tradycji, ceremonii, potraw, architektury i przyrody z tymi z afrykańskich plemion, w szczególności ludu Masajów, bada możliwości międzykulturowego zrozumienia i jedności, zarazem celebrując unikalne przejawy obu kultur.
Pochodzący z Polski Jan Moss od 2018 roku większość swojej kreatywnej energii i wysiłków wkłada w promowanie współczesnej kultury afrykańskiej w Polsce i innych krajach europejskich. Regularnie współpracuje z ugandyjską wytwórnią Nyege Nyege Tapes. W ramach projektu Deconfining współpracować będzie z tanzańskimi artystami singeli. W swojej pracy stara się pomagać w dekonstrukcji szkodliwych stereotypów, udowadniać, że wyimaginowane różnice między kulturami i gospodarkami są mocno przesadzone i często nierealne.
Egalitarność tańca jest głównym tematem pracy pochodzącego z Ugandy Mosesa “Teflona” Kizzy. Współpracując z poruszającym się o kulach tancerzem i inspirując historią swojego brata, “Teflon” stara się odpowiedzieć na fundamentalne pytania dotyczące tańca – o prawo do oceny, rolę społeczną i kulturową oraz funkcję w życiu każdego człowieka.
W swojej praktyce artystyczno-badawczej Michalina Musielak (Polska) poszukuje alternatywnej produkcji wiedzy poprzez interakcję z lokalnymi osobami bohaterskimi, artystycznymi i badackimi. Eksperymentalny film dokumentalny Musielak dotyczy budowy ośrodka opieki dziennej (DCC) w Dakawie w Tanzanii jako przykładu wielowarstwowych form solidarności, skupia się na perspektywie opieki/troski.
Pochodząca z Tanzanii Josephine Kiaga w swoim projekcie koncentruje się na ubóstwie menstruacyjnym. Jej projekt polega na wypełnieniu luki między kulturami, która pozwala na przecięcie się, rozkwit nowego zrozumienia siebie nawzajem, doceniając zarówno nasze różnice, jak i podobieństwa. Historia, którą chce opowiedzieć, wykorzystuje metaforyczne obrazy, aby podkreślić uprzedzenia społeczne wobec osób, które miesiączkują.
DECONFINING to czteroletni projekt finansowany przez Unię Europejską, umożliwiający nawiązanie kontaktów praktykom kultury, osobom artystycznym, decydentom oraz odbiorcom sztuki z dwóch kontynentów – Europy i Afryki. Ma na celu lepsze zrozumienie wzorców ograniczeń (społecznych, politycznych i ekonomicznych) w międzykontynentalnej współpracy artystycznej i kulturalnej z różnych punktów widzenia, a także zbadanie i wypracowanie nowych sposobów (polityk) takiej współpracy oraz zapewnienie lepszego dostępu do informacji w obszarze międzykontynentalnej mobilności i współpracy.
Warsztaty dla rodzin z dziećmi od fundacji Made in Brochów
Przegląd Sztuki SURVIVAL jest zawsze organizowany w porozumieniu z instytucjami rezydującymi w okolicach festiwalu. Dlatego w przypadku edycji na Brochowie nie mogło zabraknąć działań tworzonych we współpracy z centrum aktywności lokalnej – fundacji Made in Brochów. Głównym celem fundacji jest prowadzenie działań zwiększających możliwości rozwoju społeczeństwa poprzez polepszenie dostępu do edukacji, kultury, jak również wspieranie aktywności twórczej oraz upowszechnianie idei społeczeństwa obywatelskiego. Swoją misję realizują poprzez organizację wydarzeń dla mieszkanek i mieszkańców osiedla. Brochów to zielone osiedle, nazywane kiedyś miastem ogrodem. To miejsce z kolejarską tradycją, które cechuje małomiasteczkowy charakter.
Made in Brochów zaprasza w niedzielę 23 czerwca od godziny 12:00 do udziału w warsztatach, podczas których osoby zapoznają się z symbolami Brochowa i w twórczy sposób wykorzystają roślinność dostępną na osiedlu. W programie znajdą się warsztaty tkackie z wykorzystaniem naturalnych materiałów, a także z tworzenia witraży florystycznych oraz zajęcia malarskie z naturalnych farb, przygotowanych z części roślin. Materiały użyte w czasie warsztatów będą pochodziły od sąsiadek i sąsiadów fundacji.
Naukowe ujęcie wątków postromantycznych
W ramach Sceny Społecznej SURVIVALU nie pierwszy raz wystąpią naukowczynie i naukowcy z Uniwersytetu SWPS. W poniedziałek 24 czerwca o godzinie 15:00 przyjrzymy się cyfrowej rewolucji i zastanowimy się, czy pojęcia takie jak „dusza” oraz mity i legendy jeszcze istnieją, w ramach wykładu „Czy da się zdigitalizować duszę? Romantyczne paradoksy czasów cyfrowej rewolucji”, który wygłosi Jakub Kuś. Prowadzący pocyhli się też nad zagadnieniem tego, czym jest psychologia indygeniczna oraz, czy w czasach cyfrowej rewolucji możemy stać się „niepodlegli od algorytmów”? Tego samego dnia o godzinie 18:00 Agata Gąsiorowska z Uniwersytetu SWPS w ramach wykładu „Miłość? Nienawiść? Niezależność? Jak budować zdrowe relacje z pieniędzmi” opowie o tym, w jaki sposób podejmujemy decyzje finansowe, i na czym polegają najpowszechniejsze pułapki i błędy. Na podstawie najnowszych wyników badań z obszaru psychologii społecznej i ekonomicznej wyjaśni, jak pieniądze mogą wpływać na relacje międzyludzkie i na podejmowane przez nas działania. Wykład będzie też możliwością porównania siebie do innych Polaków w kontekście postawy wobec pieniędzy.
Na wszystkie wydarzenia wstęp jest bezpłatny.
22. Przegląd Sztuki SURVIVAL
FRENEZJA I NIEPODLEGŁOŚĆ
21-25.06.2024
osiedle Brochów, Wrocław
Wstęp bezpłatny
Organizatorka: Fundacja Art Transparent / www.arttransparent.org
Michał Bieniek, Daniel Brożek, Małgorzata Miśniakiewicz, Ewa Pluta
